Πίσω στο μέλλον

Άλλο ένα κρύο και μοναχικό βράδυ στη Σκωτία (μην πιστεύετε την προπαγάνδα και μην πίνετε το νερό). Καθισμένος στην μάλλον άβολη καρέκλα του καθιστικού μου (μα να μην έχει ένα καναπέ αυτό το διαμέρισμα; Τα μόνα δύο πράγματα που του λείπουν είναι ένας καναπές και, εμ, κεντρική θέρμανση - διαλέξτε εσείς τη σειρά προτεραιότητας, αλλά να πω ότι έχω σόμπα-τζάκι, οπότε σώζεται η κατάσταση με το κρύο, αλλά η καρέκλα καναπές δεν γίνεται ό,τι και να κάνω) είπα να δω τι έχει το χαζοκούτι απόψε αντί απλά να κάνω ζάπινγκ μέχρι τελικής (κατα)πτώσεως, και εξεπλάγην ευχάριστα όταν είδα ότι έχει "Μπακ του δε Φιούτσερ", ελληνιστί "Επιστροφή στο Μέλλον".






















Ώπα, ψέμματα λέω. Όταν κοίταξα το πρόγραμμα στο ίντερνετ είδα ότι έχει το "Σικάγο" και στρώθηκα να το δω να μου φύγει η περιέργεια (καλό, αλλά όχι και όσκαρ καλύτερης ταινίας αντί του "Άρχοντα", μην τρελλαθούμε κιόλας. Αλλά καλό. Το έχω παρακάνει λίγο με τις παρενθέσεις, αλλά είναι του χαρακτήρος μου, τι να κάνω. Πού να μιλήσετε και μαζί μου στο ΜουΣουΝου, εκεί να δείτε πώς κάνω δύο διαφορετικές συζητήσεις με το ίδο άτομο ταυτόχρονα, πάνω σε δύο συχνά άσχετα θέματα, με τη μία να βίσκεται πάντα εκντός παρενθέσεων. Μουλτιτάσκινγκ ή σχιζοφρένεια; Το κουίζ της εβδομάδας. Ένιγουει, ας κλείσω την παρένθεση γιατί μπάζει).

Μετά το "Σικάγο" λοιπόν, κάνωντας ανελέητο ζάπινγκ, έπεσα πάνω στο "Επιστροφή στο Μέλλον" και καταχάρηκα. Είχα να δω αυτή την ταινία χρόνια, και επιβεβαιώνω δεν έχει χάσει απολύτως τίποτα από την αίγλη, τη μούρλα και το γέλιο της. Ο μικρός (και ταπεινός) Δανίκας που κρύβω μέσα μου δίνει ακόμα 9.9/10 (παρεπιπτόντως, το χαζοκούτι τώρα παίζει "Στρατιώτης του Μέλλοντος: Η Επιστροφή", κρατώντας το μελλοντολογικό θέμα, που αποδεικνύει ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο στον κόσμο αυτό, οι χαρτορίχτρες έχουν δίκιο και τα φύλλα του τσαγιού κρύβουν μέσα τους πολύτιμες εικόνες απ'το παρελθόν και το μέλλον), και γενικώς όλα καλά.

Μου θύμησε όμως το πόσο χαρούμενος ήμουν σαν παιδί όταν η νονά μου με πήγε στο σινεμά να δω το "Επιστροφή στο Μέλλον: Μέρος Ντέφτερον". Μιλάμε για τρελό, ασυγκράτητο ενθουσιασμό, για νευρικότητα, για άγχος - φαντάζομαι θα θυμάστε το συναίσθημα, αν όχι, μιλάμε για το καλύτερο ναρκωτικό, τόσο απλά. Δύσκολα συγκρίνεται με κάτι άλλο, και σίγουρα πολύ δύσκολες οι συγκρίσεις με τα σημερινά δεδομένα.
















Γι'αυτό ακριβώς θα σας μιλήσω απόψε, για τις συγκρίσεις αυτές. Προσοχή, δεν πρόκειται να αρχίσω τη γνωστή κουβέντα του "πόσο ωραία ήταν τα πράγματα τότε", και "σήμερα όλα είναι φτηνά, ευτελή και αδιάφορα". Μου τη δίνει όταν οι άνθρωποι βλέπουν την επιστροφή στο παρελθόν (χα! κορυφαία εξελίσσεται αυτό) ως λύση στα προβλήματά τους (μα που διάολο είναι η άνω τελεία στο πληκτρολόγιο; Πρέπει να πατήσω δηλαδή ctral+alt+shift+home+1298bfkjwbfqeywf2389ey923 για να βρω κάτι τόσο απλό;). Η λύση δεν είναι το να αναπολούμε το παρελθόν, αλλά το να προσαρμοζόμαστε στο παρόν και να προετοιμαζόμαστε για το μέλλον - ο δάσκαλος μίλησε. Ώπ, χάθηκα, τι έλεγα;

Α, ναι. Δεν θα αναπολήσω το παρελθόν λοιπόν απόψε, ούτε θα πω πόσο ωραία ήταν τα πράγματα 80 χρόνια πριν, γιατί δεν είναι εκεί το πρόβλημα. Θα μιλήσω για το πόσο αλλάζουμε μεγαλώνοντας, για το πώς ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τα όσα μας συμβαίνουν και το πώς αντιδρούμε σε ευχάριστες ή δυσάρεστες καταστάσεις μπορεί να αλλάξει τόσο δραματικά καθώς μεγαλώνουμε. Για το πόσο εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε μεγαλώνοντας, και για το πώς αυτό οδηγεί σε αναπολήσεις και ωραιοποιήσεις του παρελθόντος.
















Έλεγα λοιπόν στον itelli σήμερα για το πώς βρίσκω τον εαυτό μου να αντιδρά λιγότερο έντονα σε καταστάσεις γύρω μου. Αντιλαμβάνομαι πως όταν χαίρομαι με κάτι δεν χαίρομαι τόσο έντονα όσο θυμάμαι να χαίρομαι, αλλά πολύ πιο συγκρατημένα. Αν η χαρά μου κάποια χρόνια πριν ήταν "Γιούουουουπιιιιιιιι, τράλαλαλαλαλαλααααα", τώρα είναι "Είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενος, αγαπητέ μου" (Καπαμαρού φορ έβα), με πιάνετε; Το ίδιο ισχύει και με τις στενοχώριες, αλλά δεν παραπονιέμαι γι'αυτό - το ίδιο πράγμα είναι αν το καλοσκεφτείς, η ίδια ρίζα. Το μόνο που δεν έχει αλλάξει είναι η κακία και ο σαρκασμός, ενώ αντιθέτως το άγχος γνωρίζει μεγάλο σουξέ.

Ας συνοψίσουμε: Δεν χαίρομαι πλέον τόσο πολύ, ούτε στενοχωριέμαι τόσο πολύ. Είμαι το ίδιο κακός και σαρκαστικός, και περισσότερο αγχωμένος.

Καταλαβαίνετε λοιπόν το γιατί η ζωή δεν μου πολυγελά τώρα τελευταία, γιατί όλα μου φαίνονται μαύρα, γιατί συχνά βαδίζω και παραμιλώ, και γενικώς όλα αυτά τα μίζερα (στο αγγλικό μου ιστολόγιο επικρατεί μαύρη μαυρίλα, Παναγία μου δηλαδή). Μέχρι τώρα πίστευα ότι οι αλλαγές στο χαρακτήρα μου οφείλονται στη ζωή μου στον Άγιο Ανδρέα, στο διδακτορικό, στο ότι δεν είμαι στην Ελλάδα, στην κακή μου την τύχη. Ο itelli έλεγε ότι την ίδια φάση περνάνε όλοι οι διδακτορικοί φοιτητές, ότι όπου και να κάναμε διδακτορικό στην ίδια φάση θα βρισκόμασταν, ότι γενικώς η κατάστασή της ζωής μας αυτή την εποχή υπαγορεύει τις αλλαγές στο χαρακτήρα μας και μας κάνει αναίσθητους και αρνητικούς. Όλοι όσοι είναι στην ηλικία μας και την κατάστασή μας περνάνε το ίδιο λούκι.

Και τότε μου ήρθε η επιφοίτηση. Δεν είναι ακριβώς έτσι όπως μου φαινότανε το πράγμα. Δεν είναι η άτιμη κακούργα ζωή και ο ψεύτης ντουνιάς που μας κάνει αρνητικούς. Ανάποδα είναι τα πράγματα. Είναι ο χαρακτήρας μας που αλλάζει και μας κάνει να βλέπουμε τη ζωή μέσα απ'το σκοτεινό πρίσμα της απαισιοδοξίας (πςςςςς! έγραψα πάλι ο μπαγάσας).
















Νομίζω δηλαδή ότι μεγαλώνοντας χάνουμε αυτή την ένταση των συναισθημάτων που έχουμε νεώτεροι. Ξεκινάμε γεμάτοι ενθουσιασμό, χαλαρώνουμε λιγάκι, και μετά μπαίνουμε στην εφηβεία και χτυπάνε οι ορμόνες κόκκινο, και όλα είναι τόσο μα τόσο έντονα μέχρι τα εικοσι-τριαντακάτι μας. Μέχρι να φτάσουμε σ'εκείνη την ηλικία, όλα είναι έντονα: οι σχέσεις, οι χαρές, οι λύπες, όλα είναι πρωτόγνωρα κατά μία έννοια, και όλα ηλεκτρίζουν τις αντιδράσεις και τις αισθήσεις μας. Και μετά φτάνουμε εκεί κοντά στα τριάντα, όλα σταθεροποιούνται σε κάποιο χαμηλότερο επίπεδο (ορμονικά και μόνο ίσως;), και κατά συνέπεια η ένταση των συναισθημάτων μειώνεται. Η χαρά δεν είναι έντονη και σύντομη, είναι ήσυχη και διαρκείας. Η λύπη δεν είναι βαθιά και καταστροφική, είναι ήσυχη και διαρκείας. Η κακία και ο σαρκασμός δεν είναι ορμονικά, είναι ημι-επίκτητα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, και κατά συνέπεια παραμένουν σταθερά.

Δεν γίνεται ο κόσμος χειρότερος μεγαλώνοντας, εμείς αλλάζουμε και δεν αισθανόμαστε τη χαρά όπως παλιά. Δεν ήταν καλύτερα τα πράγματα στο παρελθόν, εμείς ήμασταν πιο ευαίσθητοι στη χαρά και τον ενθουσιασμό. Δεν θέλουμε να γυρίσουμε τον κόσμο στα παλιά, θέλουμε να γυρίσουμε τον εαυτό μας στην παλιότερη, χαρούμενη και τραλαλά κατάστασή του.
















Δεν είναι εύκολο να συμβιβαστεί κάποιος με την ιδέα ότι μεγαλώνοντας γινόμαστε πιο μίζεροι. Προτιμότερο είναι να μιλάμε για το πόσο καλύτερα τα πράγματα ήταν παλιότερα, πόσο καλοί ήταν οι άνθρωποι, πώς μπορούσες να κοιμηθείς με ξεκλείδωτες πόρτες, και όλα αυτά που μουρμουρίζουν οι παπουδογιαγιάδες κατα καιρούς. Ευκολότερο είναι, κι ας μας κρατάει πίσω.

Ίσως εκεί κρύβεται η ενηλικίωση. Όχι στο ότι γίνεσαι σοφότερος, καλύτερος, συγκροτημένος (και πιο μίζερος), αλλά στη συνειδητοποίηση ότι η αλλαγές που μας επηρρεάζουν περισσότερο είναι αυτές που γίνονται μέσα μας, είναι οι αλλαγές του χαρακτήρα μας - και το φαινόμενο του θερμοκηπίου - και το πώς χρειάζεται να προσαρμοστούμε στον καινούργιο μας εαυτό αντί να τον απορρίψουμε και να ευχόμαστε για το ιπτάμενο ΝτεΛόριαν που θα μας πάει πίσω στο 1955.
















Παρ'όλ'αυτά, είπαμε: 12 χρόνια μετά, ακόμα παίρνει 9.9/10. Τι διάολο, τέλειο είναι!