Φωτογραφικά διλήμματα

Απόψε λοιπόν προβληματίζομαι για το τι να γράψω. Διχάζομαι μεταξύ του τι σημαίνει να χάνεις την παιδικότητά σου και του τι σημαίνει η τέχνη της φωτογραφίας στην Ελλάδα.
Χμμμ...
Δεν με βλέπω σε πολύ διάθεση για ψυχοπλάκωμα, οπότε θα μιλήσουμε για φωτογραφία.

Περί φωτογραφίας το σημερινό επεισόδιο, και από νωρίς να διευκρινίσω ότι θα αναφερθώ στη φωτογραφία ως τέχνη και όχι ως φωτορεπορτάζ. Δεν θα μιλήσω δηλαδή για τη φωτογραφία ως πιστή και στεγνή αναπαράσταση κάποιος στιγμής μέσα στο χρόνο, αλλά τη φωτογραφία ωε μέσο έκφρασης, ως προσωπική ερμηνεία μιας στιγμής στο χρόνο. Καταλάβαμε; Γκουντ.

Για να μην γενικολογήσω πάλι, θα το περιορίσω με συνοπτικές διαδικασίες στο τι σημαίνει φωτογραφία ως τέχνη στην Ελλάδα. Αφορμή μια συζήτηση με φίλο που αποφάσισε να γραφτεί σε σχολή φωτογραφίας. Καλά κάνει το παιδί, και σίγουρα καλό θα του κάνει. Αυτό που με ξένισε ήταν η απάντησή του στη ερώτηση "πώς κι έτσι;", μιας και εγώ τουλάχιστον δεν τον θυμάμαι να ενδιαφέρεται τρομερά για τα περί φωτογραφίας. Η απάντησή του λοιπόν ήταν "έχω ξεκινήσει να ασχολούμαι εδώ και κάνα χρόνο με φιλμ, και..."

Πάμε λοιπόν για τα βασικά της φωτογραφικής τέχνης στην Ελλάδα.

Κατ'αρχάς, ο σωστός φωτογράφος πρέπει να τραβάει με φιλμ, τελεία και παύλα. Όποιος θέλει ψηφιακές και τέτοια φρου φρου είναι αδερφή (με την κακή έννοια), δεν θα γίνει ποτέ φωτογράφος, και καλύτερα να ασχοληθεί με τη μαγειρική ή το μάνατζμεντ. Κωλόφλωροι, άντε πάρτε κάνα φιλμ να ξεστραβωθείτε.
Αυτό είναι συνέπεια της γενικοτερης οπισθοδρομικότητας που μας διακρίνει ως λαό. Ο,τιδήποτε δεν είναι τουλάχιστον 150 χρονών δεν είναι άξιο σοβαρότητας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Νίκος Δήμου, που απορώ πώς έχει αντέξει τόσα χρόνια να είναι συγγραφέας ΚΑΙ κομπιουτερόπληκτος. Στην Ελλάδα, αν είσαι διανοούμενος/καλλιτέχνης πρέπει να απορρίπτεις όλες τις μετά-1930 ανακαλύψεις, αλλιώς είσαι ψευτοκουλτουριάρης και δήθεν. Τσόφλι, έ τσόφλι.

Επιπλέον, όλες οι φωτογραφίες πρέπει να είναι ασπρόμαυρες, ελαφρώς ανεστίαστες, με χοντρό κόκκο και ει δυνατόν σκοτεινές. Ο λόγος; Αφού οι μεγάλοι φωτογράφοι της δεκαετίας του '30 τέτοιες φωτογραφίες έπαιρναν, αν τους αντιγράψουμε σε όλα θα είμαστε κι εμείς μεγάλοι φωτογράφοι. Τι κι αν οι κάμερες τότε ήταν αρχαίες, τι κι αν ζούσαν σε μέρη με συννεφιά όλο το χρόνο, εμείς εδώ θα κάνουμε ακριβώς ό,τι έκαναν κι αυτοί, κι ας έχουμε τέτοιο φανταστικό φως στη Μεσόγειο, κι ας έχουμε τόσα χρώματα γύρω μας.

Τέλος, η ελληνική καλλιτεχνική φωτογραφία πρέπει να είναι από ελαφρώς μελαγχολική έως ψυχοπλακωτικά καταθλιπτική. Απαγορεύονται χαρούμενα θέματα, εξόν και υφέρπει θλίψη, εφημερότητα, απώλεια, μοναξιά ή οποιοσδήποτε συνδυασμός των παραπάνω. ΔΕΝ ΧΑΙΡΟΜΑΣΤΕ ΣΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΨΑΡΑΚΑ, Η ΤΕΧΝΗ ΕΙΝΑΙ ΣΤΕΝΟΧΩΡΙΑ!
Μα γιατί; Φταίει η μιζέρια μας, η μιζέρια των προηγούμενων, η μαλακία που μας δέρνει, τι ακριβώς;

Κλασικό παράδειγμα όλων των παραπάνω είναι το DPGR, ο online τόπος για έλληνες φωτογράφους. Κάντε μια βόλτα και θα με θυμηθείτε (Γιώργο; Τι έγινε ρε μπαγάσα;).

Για να συνοψίσω:

Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος σήμερα για να αρχίσει κάποιος να ασχολείται με τη φωτογραφία από το να πάρει μια φτηνή ψηφιακή μηχανή με άφθονες χειροκίνητες ρυθμίσεις, κι ας μην είναι πανάκριβη τετράκιλη Νίκον. Η αμεσότητα του να βλέπεις το αποτέλεσμα αμέσως μόλις παίρνεις τη φωτογραφία είναι κάτι που και ο Ansel Adams θα σκότωνε να έχει στον καιρό του. Χώρια που μπορείς να έχεις το δικό σου εμφανιστήριο στην οθόνη του υπολογιστή σου. Απόλυτος έλεγχος στη λήψη, την επισκόπηση και την εμφάνιση. Τέλεια.

Η φωτογραφία καλό είναι να μας ευχαριστεί και λιγάκι, όχι μόνο να δείχνει τις μαύρες πλευρές του κόσμου γύρω μας. Ειδικά σε μια φωτεινή, ζεστή και πανέμορφη χώρα, δεν βλάπτει να παίρνουμε ωραίες και προσεγμένες φωτογραφίες ευχάριστων γεγονότων, χαρούμενων ανθρώπων και πανέμορφων τοπίων.

Τέλος, η φωτογραφία είναι ελεύθερη στυλ, τεχνοτροπίας, κατεύθυνσης και κουλτούρας. Δεν ακολουθεί κανόνες και περιορισμούς, ακριβώς γιατί δεν το απαιτεί. 
Φωτογραφία είναι η δική σου άποψη για τον κόσμο. Και είναι τόσο εύκολο να αρχίσεις.
Μακρυά από φιλμ, ψυγεία με χημικά, αρτηροσκληρωτικές απόψεις και τεχνοτροπίες του παρελθόντος.

Η φωτογραφία είναι ο κόσμος μέσα από τα δικά σου μάτια. Άνοιξέ τα και δείξε μας τί βλέπεις.